Saturday, March 8, 2008

Η κιθάρα στο αστικό λαϊκό τραγούδι

Η λαϊκή κιθάρα εμφανίστηκε στην Ελληνική αστική μουσική στα τέλη του 19ου αιώνα,. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι σε όλες τις φάσεις εξέλιξης του λαϊκού τραγουδιού, υπάρχει σε όλες τις μορφές της λαϊκής ορχήστρας, κυρίως σε συνοδευτικό ρόλο .Αυτό συνέβη κυρίως επειδή τα χαρακτηριστικά και κύρια όργανα ήσαν άλλα (βιολί, σαντούρι, μαντολίνο, μπουζούκι) κατά τις διάφορες φάσεις της εξέλιξής της. Ξεχωριστή περίπτωση είναι οι λίγες συγκριτικά ηχογραφήσεις λαϊκών τραγουδιών όπου η κιθάρα είναι το μόνο όργανο. Αρχικώς, τέτοιες ηχογραφήσεις έγιναν στις ΗΠΑ για το εκεί Ελληνικό κοινό ή στην Ελλάδα με σκοπό όμως την αποκλειστική κυκλοφορία των δίσκων στις ΗΠΑ Αναδείχθηκαν εκεί κορυφαίοι δεξιοτέχνες όπως ο Γιώργος Κατσαρός και ο Α. Κωστής, οι οποίοι ενσάρκωναν ένα είδος «λαϊκού τροβαδούρου», όντας μουσικά αυτόνομοι υπό την έννοια ότι τραγουδούσαν οι ίδιοι τα τραγούδια, τα οποία έπαιζαν χωρίς συνοδεία άλλου οργάνου χρησιμοποιώντας μια ιδιαίτερη τεχνική, χωρίς πένα αλλά με δάκτυλα και με ιδιαίτερα κουρδίσματα (όπως πχ. ανοικτό ρε ή σολ) Στην Ελλαδική δισκογραφία υπάρχουν επίσης περιπτώσεις όπου η κιθάρα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο, πλην όμως αυτές είναι μειοψηφία στο σύνολο των αστικών λαϊκών τραγουδιών, όπου κυριαρχεί το μπουζούκι. Μετά τον πόλεμο, υπάρχουν κάποια τραγούδια του Χιώτη, ο οποίος παίζει με δεύτερη κιθάρα δυο ή τρεις μελωδικές γραμμές σε ένα εντελώς προσωπικό ύφος, επηρεασμένο μάλλον από την τζαζ. Η χρήση της κιθάρας από άλλα μουσικά είδη (ελαφρά, κλασσική, τζαζ, κλπ) επέτρεψε την συμμετοχή στο λαϊκό τραγούδι κιθαριστών με άλλες μουσικές αναφορές και σπουδές, εμπλουτίζοντας με αυτόν τον τρόπο την τεχνική της λαϊκής κιθάρας.